بیماری پودودرماتیت چیست؟

بیماری پودودرماتیت (Pododermatitis) یا حساسیت یک التهاب نوع پوستی است که به صورت زخم قسمت های پشتی یا رویی پنجه ها را درگیر می کند. به همین علت به آن بیماری کف پنجه یا پودودرماتیت نیز گفته می شود. ابتلا به این بیماری در سگ ها شایع تر از گربه ها است.  همچنین سگ های مو کوتاه بیش از نژاد های مو بلند مستعد ابتلا به این بیماری هستند.

این بیماری اغلب در اثر عوامل مختلفی از جمله عفونت و آلرژی رخ می دهد. همچنین گاهی عوامل محیطی و تغذیه‌ای نیز  در بروز پودودرماتیت در سگ ها و گربه ها نقش دارند. به عنوان مثال شرایط استرس‌زا مانند تغییر محیط یا تغییر صاحب می‌تواند باعث تضعف سیستم ایمنی و بروز پودودرماتیت در سگ ها و گربه ها شود.

همچنین کمبودهای غذایی در سگ ها می تواند بر سلامت پوست تاثیر منفی بگذارد. به همین علت سگ هایی که در برنامه غذایی خود سگ دچار کمبود ویتامین‌ها، اسیدهای چرب امگا 3 و پروتئین هستند، بیش از سایر سگ ها در معرض ابتلا به بیماری کف پنجه یا پودودرماتیت قرار دارند.

به همین علت کنترل عوامل محیطی و تغذیه‌ای در پیشگیری و مدیریت موفقیت‌آمیز پودودرماتیت در حیوانات خانگی نقش مهمی ایفا می کند. برای نگهداری و مراقبت بیشتر حیوان خانگی خود بهتر است با خواندن این محتوا از پت شاپ لیما، اطلاعات بیشتری را در مورد این بیماری کسب کنید.

 علل پودودرماتیت در سگ و گربه چیست؟

پودودرماتیت یا حساسیت از بیماری های شایع در حیوانات خانگی از جمله سگ ها و گربه ها است. درک علل زمینه‌ای و رفع آنها در درمان مناسب این بیماری اهمیت بسیاری دارد. ابتلا به این بیماری موجب آسیب پنجه ها و زخم شدن و التهاب پوست در فضای بین انگشتان می شود. عوامل بسیاری در ابتلا به این بیماری نقش دارند. مهمترین عوامل ایجاد کننده بیماری کف پنجه یا پودودرماتیت در سگ ها و گربه ها عبارتند از:

عفونت‌های باکتریایی

باکتری‌های استافیلوکوک اورئوس و استرپتوکوک پیوژنز شایع‌ترین عوامل باکتریایی ایجاد کننده این بیماری هستند. این عفونت‌ها معمولاً به صورت ثانویه موجب ابتلا به بیماری‌های پوستی مانند آتوپی، خارش مزمن و ضایعات پوستی می شوند. این ضایعات پوستی با علائمی نظیر قرمزی، تورم، گرما، خارش و در موارد شدید تشکیل دمل همراه هستند.

عفونت‌های قارچی

آلودگی به قارچ کاندیدا و قارچ‌های میکروسپوروم و تریکوفیتون از شایع‌ترین علل ابتلا به پودودرماتیت یا حساسیت هستند. این عفونت‌ها معمولاً در نقاط مرطوب پوست مانند کف پنجه ها و یا بین انگشتان دست ها و پاها ایجاد می‌شوند. ابتلا به عفونت های قارچی با علائمی مانند قرمزی، پوسته‌ریزی، خارش و در موارد شدید تشکیل دمل های چرکی همراه است. عفونت های قارچی با آزمایش کشت و مشاهده میکروسکوپی تشخیص داده می شوند و درمان آنها با تجویز داروهای ضد قارچ میسر است.

آلرژی‌ها

گرده‌ها و مواد شوینده که از عوامل حساسیت زا و آلرژی‌های محیطی هستند از شایع ترین علل ابتلا به پودودرماتیت در سگ ها و گربه ها محسوب می شوند. واکنش‌های آلرژیک اغلب آزاد شدن هیستامین و التهاب پوست را به دنبال دارند و در اغلب موارد با علائمی نظیر خارش شدید، پوسته‌ریزی و التهاب همراه هستند. تشخیص با تست‌های آلرژی امکان پذیر است و درمان با داروهای ضد‌هیستامین و کورتیکواستروئیدها انجام می‌شود.

لیسیدن یا جویدن بیش از حد

برخی رفتارهای طبیعی در حیوانات خانگی مانند لیس زدن پنجه ها و یا جویدن ناخن ها در صورت تکرار زیاد باعث التهاب پوست شده و زمینه را برای ابتلا به عفونت‌های ثانویه فراهم می کند. در اینگونه موارد کنترل علل زمینه‌ای و استفاده از روش های درمانی می تواند از آسیب های بیشتر پوستی پیشگیری کند.

بیماری های زمینه‌ای

ابتلا به بیماری‌های هورمونی مانند دیابت و بیماری‌های سیستمیک مانند نارسایی کلیوی یا کبدی می‌توانند باعث ابتلا حیوان خانگی شما به بیماری کف پنجه یا پودودرماتیت شوند. ابتلا به این بیماری ها با تضعیف سیستم ایمنی زمینه را برای بیماری های پوستی فراهم می کند.

آسیب یا صدمه

هر گونه خراش و جراحات پوستی می‌توانند زمینه ساز پودودرماتیت یا حساسیت شوند. برای پیشگیری از این مشکل هرگز اجسام تیز یا برنده را در دسترس یا در محل رفت و آمد حیوانات خانگی قرار ندهید. این آسیب‌ها و جراحت های پنجه معمولا عفونت‌های ثانویه باکتریایی یا قارچی را به دنبال دارند. مراقبت از زخم و استفاده از داروهای ضدعفونی کننده بهترین روش درمان محسوب می شود.

چه نوع از سگ و گربه بیشتر مستعد پودودرماتیت هستند؟

برخی نژادهای سگ و گربه به دلیل ویژگی های فیزیکی و نحوه نگهداری بیشتر مستعد ابتلا به پودودرماتیت هستند. به عنوان مثال سگ هایی که پوشش پشمی زیادی دارند مانند چاو چاو بیش از سگ های دیگر در معرض ابتلا به پودودرماتیت قرار می گیرند. سگ های بولداگ و سگ های باکسر نیز به دلیل پنجه های پهن بیش از سایر سگ ها به این بیماری مبتلا می شوند.

سگ های نژاد کوچک و پاکوتاه مانند پاگ هم معمولا در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. در میان گربه ها نیز اضافه وزن و چاقی یکی از مهمترین عوامل ابتلا گربه ها به این بیماری است.

گربه های چاق و همچنین گربه هایی که پنجه های بزرگ و پهن دارند معمولا بیش از سایر گربه ها به این بیماری مبتلا می شوند. با این حال علاوه بر نژاد، سایر عوامل مانند سن، جنسیت، سیستم ایمنی و شرایط نگهداری نیز می تواند افزایش خطر ابتلا به پودودرماتیت را در سگ ها و گربه ها افزایش دهد. بنابراین حفظ بهداشت پنجه ها و توجه ویژه به گروه های پرخطر اهمیت زیادی دارد.

علائم بیماری پودودرماتیت

سگ ها و گربه ها در هر سن و سالی ممکن است به بیماری کف پنجه یا پودودرماتیت مبتلا شوند. همچنین این بیماری کو بیش در همه نژادها وجود دارد. علائم ابتلا به این بیماری در سگ ها و گربه ها تا حد بسیاری یکسان است و اغلب شامل قرمزی، التهاب، ایجاد زخم، خارش و ریزش مو می‌باشد. این علائم بسته به وضعیت بیماری با شدت های مختلفی ظاهر می شوند و میزان پراکندگی عفونت های پوستی به مکان درگیری بستگی دارد. تشخیص و درمان به موقع توسط دامپزشک ضروری است و باعث پیشگیری از گسترش عفونت می شود. علائم اصلی پودودرماتیت در سگ و گربه عبارتند از:

• تورم و قرمزی پنجه ها
• شکننده شدن پوست پنجه ها
• افزایش دمای در ناحیه پنجه ها
• وجود زخم و خراش روی پنجه ها
• ترشح چرکی یا خونی از پنجه ها
• تغییر رنگ پنجه ها به قرمز یا بنفش
• درد و حساسیت پنجه ها در هنگام لمس
• لیسیدن، گاز گرفتن و خاراندن مداوم پنجه ها
• لنگیدن به دلیل عدم استفاده از پنجه آسیب دیده

این علائم ممکن است به تنهایی یا به صورت ترکیبی با یک یا چند علامت دیگر ظاهر شوند. شدت و پیشرفت علائم بستگی به علت زمینه ای بیماری دارد. حیوانات مبتلا به پودودرماتیت یا حساسیت  (Pododermatitis) اغلب در راه رفتن خود دچار مشکل می شوند. در اینگونه موارد حیوان خانگی شما سعی می کند با لیسیدن محل زخم التهاب و سوزش را تسکین بدهد. در حالیکه این کار موجب تشدید زخم و گسترش عفونت به سایر قسمت های پوست می شود. به همین علت در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه به دامپزشک و شروع درمان دارویی بسیار ضروری است.

تشخیص  درماتیت پیودرما در سگ و گربه

درماتیت پیودرما در سگ و گربه یک عفونت باکتریایی شایع پوست است که با علائمی مانند قرمزی، تورم، خارش، ضایعات پوستی و تغییر رنگ پوست همراه است. ابتلا به این بیماری اغلب پنجه حیوانات را درگیر می کند.

برای تشخیص این بیماری، دامپزشک ابتدا معاینات بالینی را انجام می‌دهد و به دنبال علائم فیزیکی می‌گردد. دامپزشک در مرحله بعد آزمایش‌هایی مانند کشت میکروبی و بیوپسی پوست را تجویز می کند تا از این طریق عامل باکتریایی عفونت و علت التهاب مشخص شود.

اگر بیماری در مرحله پیشرفته باشد احتمالا دامپزشک برای بررسی دقیق تر ضایعات تصویربرداری های پزشکی مانند رادیوگرافی و سونوگرافی را نیز تجویز می کند. این آزمایشات به دامپزشک کمک می کنند تا بهتر بتواند تغییرات استخوانی و ضایعات زیر پوستی را بررسی کند. در نهایت، دامپزشک در مورد سوابق بالینی، رژیم غذایی و محیط زندگی حیوان خانگی شما سوالاتی را می پرسد. در نهایت دامپزشک با ترکیب این روش‌های تشخیصی، بیماری را به طور دقیق تشخیص می دهد و درمان های مناسب را توصیه می کند.

درمان خانگی پودودرماتیت یا حساسیت

برای موارد خفیف پودودرماتیت (Pododermatitis)  که بیماری هنوز در مراحل اولیه قرار دارد، می توانید از برخی درمان های ساده یا خانگی استفاده کنید. اما در مواردی که علت اصلی بیماری ناشناخته است، معمولا درمان های خانگی موثر واقع نمی شوند. هنگام استفاده از درمان‌های خانگی بهداشت و ضدعفونی مناسب را حتما رعایت کنید، زیرا عدم رعایت این نکات می تواند منجر به گسترش عفونت شود. همچنین این نکته مهم را نیز در نظر داشته باشید که درمان‌های خانگی اغلب زمان‌بر هستند و نیاز به مراقبت مداوم دارند تا به نتیجه برسند. برخی از درمان‌های خانگی را در جدول زیر مشاهده می کنید:

در پایان دقت کنید که استفاده از داروهای انسانی معمولا برای حیوانات مضر هستند. بنابراین هرگز بدون مشورت با دامپزشک اقدام به مصرف خودسرانه این داروها نکنید. اگر با وجود استفاده از روش های خانگی هیچ گونه بهبودی در وضعیت بیماری مشاهده نشد، بهتر است در اسرع وقت حیوان خانگی خود را نزد دامپزشک ببرید تا بتوانید هر چه سریع تر درمان های دارویی و تخصصی را آغاز کنید.

بهترین دارو برای پودودرماتیت (Pododermatitis)

در مواردی که علائم بیماری کف پنجه یا پودودرماتیت شدید است، مراجعه به دامپزشک و شروع درمان های دارویی ضرورت پیدا می کند. مصرف دارو برای از بین بردن قارچ های عامل عفونت ضروری هستند. بدون مصرف دارو، عفونت گسترش پیدا می کند و ضایعات پوستی وخیم تر می شوند. دامپزشک ها برای درمان پودودرماتیت در سگ ها و گربه ها، معمولا از درمان های ترکیبی استفاده می کنند. بهترین داروها برای درمان پودودرماتیت عبارتند از:

داروهای ضد قارچ موضعی

استفاده از کرم ها و پماد های حاوی داروهای آزول مانند کتوکونازول، میکونازول یا کلوتریمازول اولین قدم برای درمان است. داروهای ضد قارچ موضعی با مهار سنتز ارگوسترول در غشای سلول های قارچی، رشد و تکثیر قارچ ها را متوقف می کنند. این داروها بر اساس دستور روزانه یا هر چند روز یکبار، به مدت چند هفته مستقیماً بر روی ضایعات پوستی مالیده می شوند.

داروهای ضد قارچ خوراکی

دامپزشکان اغلب داروهایی نظیر ایتراکونازول، گریزئوفولوین یا تربینافین را برای مصرف تجویز می کنند. این داروها طیف وسیعی از قارچ های پوستی را پوشش می دهد و به شکل قرص یا کپسول وجود دارند. این داروها معمولا در عفونت های پیشرفته یا عفونت های مقاوم تجوز می شوند.

لیزر درمانی

در سال های اخیر، استفاده از لیزر درمانی به عنوان یک روش جدید و موثر برای درمان این بیماری مورد توجه قرار گرفته است. برخی از دامپزشکان برای حذف ضایعات پوستی از این تکنولوژی مدرن استفاده می کنند. در این روش لیزر با استفاده از انرژی  حرارتی خود باعث مهار و تخریب قارچ های عامل پودودرماتیت می شود.

درمان های حمایتی

استفاده از شامپوهای ضد قارچ حاوی سلنیوم یکی از ساده ترین روش های درمان است. سلنیوم رشد و تکثیر قارچ های عامل پودودرماتی را مهار می کند. درمان با کمک شامپوها کمی زمان بر است. بنابراین استفاده منظم برای بهبود ضایعات پوستی اهمیت بسیار زیادی دارد. شامپوهای ضدقارچ فرایند تولید و تکثیر سلول های اپیدرم را کاهش می دهند و از این طریق موجب بهبود ضایعات پوستی می شوند.

نکات مهم در پیشگیری از بیماری (پودودرماتیت) کف پنجه سگ و گربه

سلامت پنجه سگ و گربه شما مهم است . برای رعایت بهداشت بیشتر توصیه می شود که تا حد امکان کف پنجه‌های حیوان را تمیز و خشک نگه دارید. کف پاها را با استفاده از پدهای مرطوب به طور مرتب ضدعفونی کنید. مراقب باشید که حیوان خانگی شما در مکان های کثیف یا مرطوب راه نرود. همچنین محیط زندگی حیوان را نیز به طور مرتب ضدعفونی کنید.

کنترل انگل‌ها

کنترل و درمان انگل‌ها در بیماری پودودرماتیت سگ و گربه (Pododermatitis)، نقش بسیار مهمی دارد. انگل‌های مختلف  به طور مستقیم یا غیرمستقیم در ایجاد و تشدید این بیماری پوستی دخیل هستند. کنه ها، کرم های قلابی و کک ها از مهمترین انگل های مرتبط با این بیماری محسوب می شوند.  کنترل و درمان انگل‌های مذکور با رعایت اصول بهداشت، ضد عفونی کردن محیط، تغذیه مناسب و مدیریت استرس امکان پذیر است.

تغذیه مناسب

برنامه غذایی حیوان خانگی شما باید دارای مقدار زیادی اسیدهای چرب ضروری، ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد. به هیچ وجه از غذاهای حساسیت‌زا مانند لبنیات، گندم یا ذرت در تغذیه حیوان خانگی خود استفاده نکنید. غذاهای مورد استفاده باید با سن و نژاد حیوان متناسب باشند.

مدیریت استرس

برای سگ یا گربه مبتلا محیط آرام و باثباتی را فراهم کنید. فعالیت های سرگرم کننده مناسبی را برای حیوان خانگی خود تدارک ببینید تا حیوان بتواند انرژی خود را به راحتی تخلیه کند. محیطی آرام همراه با فعالیت های دلخواه سطح استرس را در حیوان خانگی شما تا حد زیادی کاهش می دهد.

واکسیناسیون و معاینات دوره‌ای

بیماری پودودرماتیت در سگ و گربه  (Pododermatitis) به طور مستقیم قابل پیشگیری با واکسیناسیون نیست. این بیماری ناشی از عوامل مختلط محیطی، تغذیه‌ای و ایمنی بدن است، به همین علت واکسن مستقیمی برای پیشگیری از آن وجود ندارد. با این حال، برخی اقدامات واکسیناسیون می‌تواند به طور غیرمستقیم در پیشگیری از پودودرماتیت مفید باشد. به عنوان مثال واکسن‌های معمول سگ و گربه که جزء واکسیناسیون پایه هستند سیستم ایمنی بدن حیوان را تقویت می کنند و از این طریق موجب پیشگیری از عفونت های ثانویه می شوند.

سخن آخر در پودودرماتیت

پودودرماتیت یک بیماری قارچی پوست در سگ و گربه است. این بیماری توسط قارچ های درماتوفیت ایجاد می شود که اغلب به سلول های پوست می کنند. ابتلا به این بیماری باعث ایجاد ضایعاتی بر روی بخش های پشتی یا شکمی پنجه ها می شود و گاهی نواحی بین انگشتان دست و پا را نیز درگیر می کند. با تشخیص به موقع و درمان مناسب، پودودرماتیت به راحتی قابل کنترل و درمان است.

بیماری کف پنجه یا پودودرماتیت (Pododermatitis)  به دلیل ایجاد زخم ها و ضایعات متعدد در ناحیه پنجه ها موجب لنگیدن حیوان خانگی شما می شود. بنابراین تمیز کردن مرتب کف پاها و استفاده از کرم‌های مرطوب کننده باعث بهبود سریع تر پودودرماتیت یا حساسیت می شود. اما اگر علائم بیماری بهبود پیدا نکرد بهتر است با یک دامپزشک مشورت کنید. ضمن اینکه خرید لوازم بهداشتی و درمانی موثر برای این بیماری از فروشگاه های معتبری مانند پت شاپ لیما می تواند تاثیر بسیار زیادی در تسکین و حتی پیشگیری از این بیماری داشته باشد.

سوالات متداول برای بیماری التهابی پودودرماتیت

بیماری پودودرماتیت در سگ ها شایع تر است یا گربه ها؟

ابتلا به این بیماری در سگ‌ها شیوع بیشتری دارد. زیرا آناتومی پوست سگ‌ها به گونه ای است که بیش از گربه ها  در معرض قارچ‌های بیماری زا قرار می گیرند.

آیا بیماری پودودرماتیت خطرناک است؟

خیر، ابتلا به این بیماری پوستی خطرناک نیست، اما در صورت عدم درمان به موقع موجب ابتلا به عفونت های ثانویه می شود.

بهبود و درمان بیماری پودودرماتیت چقدر طول میکشد؟

با درمان مناسب و رعایت صحیح دستورات، بیشتر موارد پودودرماتیت در سگ ها و گربه ها در عرض 4 الی 8 هفته بهبود می یابند. اما در صورت پیشرفت بیماری، برای بهبود به زمان بیشتری نیاز است.

آیا پودودرماتیت در سگ‌ها می‌تواند به انسان‌ها نیز سرایت کند؟

بله، تماس مستقیم با سگ مبتلا یا وسایل آلوده به قارچ می‌تواند باعث ابتلای انسان شود. ابتلا به این بیماری در انسان با علائمی مانند قرمزی، خارش و ضایعات پوستی همراه است.