سلامتی حیوانات

بیماری های سگ گلدن رتریور

بیماری های سگ گلدن رتریور

سگ های گلدن رتریور، جزو آن دسته از سگ‌هایی هستند که بیشتر به‌منظور جستجو و آوردن شکار برای شکارچی مهارت های لازم را دارند. سگ های گلدن، سگ‌هایی اطاعت پذیر و در اختیار صاحب خود هستند. آموزش و تربیت این سگ ها ساده بوده و رفتار آنها بسیار مهربان است. گلدن رتریورها، به عنوان سگ خانگی شناخته شده و بسیار مناسب برای افراد سالمند، نگهبانی و جستجو و نجات می‌باشند.

این سگ های طلایی رنگ، سگ‌هایی قوی و ورزشکار هستند. اما برخلاف جسه بزرگ، عاشق بازی کردن و بازیگوشی می‌باشند. از همین رو با بچه‌ها بسیار زود خو گرفته و سعی می‌کنند سریعا با آنها ارتباط برقرار کنند.

همانطور که بیان شد این سگ‌ها بسیار مهربان و آرام هستند. اما گاهی پیش می‌آید که این سگ‌ها درگیر بیماری‌‌هایی می‌شوند. تشخیص سریع و شروع روند درمان از بسیاری از اتفاقات ناخوشایند بعدی جلوگیری می‌کند. (که ما در برخی اوقات شاهد سهل انگاری و اتفاقات دردناک بعدی هستیم). این مقاله را با دقت دنبال کنید تا بتوانید با انواع بیماری های سگ گلدن رتریور آشنا و همچنین روش های بهبود آن یاد بگیرید.


 

انواع بیماری های سگ گلدن رتریور

بسیاری از بیماری‌ها و شرایط ژنتیکی هستند که سگ گلدن مستقیما با آنها در ارتباط است. البته این موضوع به این معنا نیست که سگ های طلایی تمام این بیماری‌ها را دارد؛ بلکه به این معناست که او بیشتر از سگ های دیگر در معرض خطر است. در قسمت زیر متداول‌ترین بیماری‌هایی که در سگ گلدن دیده شده است رو تشریح می‌کنیم و نشانه‎‌ها و روش های بهبود را به شما بیان می‌کنیم.

البته ما نمی‌توانیم تمام بیماری‌ها را پوشش دهیم. بنابراین در صورت مشاهده هرگونه علائم نامشخص می‌توانید با ما در تماس باشید و ما راهنمایی های لازم را جهت بهبود شرایط برای شما شرح دهیم. ناگفته نماند برخی از این نشانه‌ها در سگ‌های دیگر نیز مشترک است، اما این بیماری‌ها به عنوان بیماری‌ های ژنتیکی برای سگ‌های گلدن به ثبت رسیده است.

بیماری‌های دندان یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در حیوانات خانگی است

1. بیماری دندان

بیماری‌های دندان یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در حیوانات خانگی است و این موضوع در سگ‌های رتریور مستثنی نیست و می‌تواند سلامتی این حیوان را تا دوسالگی تحت‌الشعاع قرار دهد. این بیماری در سگ های گلدن رتریور با جمع شدن جرم روی دندان، شروع شده و به عفونت دندان و لثه ختم پیدا می‌کند. اگر شما این مشکل را نادیده بگیرید ممکن است دوست شما به مشکلات کلیوی و گوارشی دچار گردد. در واقع طول عمر مفید سگ، دو تا سه سال کاهش پیدا می‌کند.

برای رفع این مشکل به راحتی می‌توانید از مسواک و خمیردندان‌های مخصوص سگ استفاده کنید که با این کار هم می‌توانید به سلامت دندان سگ کمک کنید و هم از شیوع بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری کنید. برای مشاهده مسواک و خمیر دندان‌های مناسب سگ می‌توانید به صفحه لوازم سلامت دهان و دندان سگ مراجعه کنید.

2. عفونت‌ها

سگ‌های گلدن رتریور بسیار مستعد ابتلا به انواع بیماری‌های عفونی نظیر پارو، هاری و دیستمپر است. البته برای این موضوع نباید نگران بود، به دلیل اینکه این بیماری و عفونت‌ها با واکسن‌های مخصوص قابل رفع‌شدن هستند. شما می‌بایست پس از مشورت با دامپزشک، حتما واکسن مخصوص را باتوجه به شرایطی همچون آب و هوا، سن، وزن و… تهیه و به سگ خود تزریق نمایید. (برای شناخت بیماری دیستمپر در سگ ها پیشنهاد میکنیم حتما فیلم زیر را مشاهده نمایید.)

3. چاقی و اضافه وزن بالا

چاقی و کلسترول بالا می‌تواند یک خطر بسیار جدی برای سگ‌های گلدن محسوب شود. این بیماری در این حیوانات بسیار جدی است و می‌تواند باعث ایجاد یا بدتر شدن مشکلات مفصلی، اختلالات متابولیک و گوارشی، کمردرد و بیماری قلبی شود.

البته به این مورد واقف هستیم که وقتی این سگ‌ها با چشمان بسیار مهربان به شما نگاه می‌کنند، بسیار دشوار است که به خواسته او نه بگویید و به او غذا سگ ندهید. به جای اینکار می‌توانید غذای خود را به دور از چشم سگ میل نمایید و همچنین او را نوازش کنید و با او چند قدمی راه بروید تا آرامش به سگ و همچنین شما منتقل شود.

4. انگل‌ها

انواع کرم و حشرات می‌توانند به بدن گلدن‌ها حمله کنند. همه‌ی موجودات و میکروب‌های ریز مانند پشه، کنه، کک، کرم‌های گرد، کرم‌های قلاب‌دار و… از روش‌های مختلفی می‌توانند وارد سیستم بدن شوند.

از جمله راه‌های انتقال و ورود بیماری به بدن سگ می‌تواند نوشیدن آب ناپاک، راه رفتن روی خاک آلوده، یا گزیده شدن توسط پشه‌های آلوده باشد. حتی دیده شده‌است که این بیماری‌ها برای انشان هم مضر هستند و از طریق سگ به انسان منتقل می‌شوند. برخی از این ویروس‌ها به نسبت سگ های نژاد دیگر، بر روی سگ‌های گلدن تاثیر بیشتری داشته و می‌تواند عواقبی همچون خارش شدید، درد شدید، کوفتگی و یا حتی مرگ را به دنبال داشته باشد.

درصورت مشاهده هرگونه علائم غیرمنتظره،حتما به دامپزشک متخصص مراجعه نمایید تا با روش‌های درمانی مخصوص، سریعا از رشد و تکثیر این انگل‌ها جلوگیری کند.

بیماری سرطان در سگ گلدن رتریور

5. بیماری سرطان

سرطان یکی از عوامل مرگ و میر در سگ های مسن است. همچنین سگ‌های نژاد گلدن رتریور به طور میانگین عمری طولانی‌تر نسبت به دیگر سگ‌ها دارند، بنابراین احتمال اینکه این سگ‌ها در سال‌های انتهایی خود دچار این بیماری شوند زیاد است. البته زیاد نگران نباشید! در صورتی که سرطان در زمان مناسب در این نژاد تشخیص داده شود، احتمال بهبود وضعیت بسیار زیاد است.

درصد بالایی از سرطان‌ها با برداشتن غدد بهبود می یابند و برخی از انواع آن با شیمی درمانی قابل درمان هستند. البته این موضوع بستگی به نوع غدد و پیشرفت آن دارد. پس از گرفتن آزمایش و مشخص کردن میزان رشد غده سرطانی، مدت زمان درمان و همچنین میزان درصد بهبود مشخص خواهد شد. از آنجا که این خطر نسبت به خطرات دیگر دردناک‌تر است، کمی به جزئیات این خطر می‌پردازیم.

6. انواع تومورهای سرطانی در سگ های گلدن رتریور

در بین سگ‌ها چند نوع سرطان رایج وجود دارد که در قسمت زیر به بررسی علائم آنها می‌پردازیم نکته‌ای که وجود دارد این است که حتما می‌بایست در صورت مشاهده هرگونه علائم غیر عادی به دامپزشک مراجعه نمایید. پیشنهاد ما این است که حداکثر هر شش ماه یکبار، با اسناد به آزمایش خون، سلامتی سگ را تحت کنترل خود داشته باشید.

  • تومور Hemangiosarcoma باعث می‌شود که سگ گلدن بیشتر از حد متوسط از خود عکس‌العمل نشان دهد. این تومور در هرجای بدن ممکن است به وجود آید و خود را گسترش دهد. این تومور با افزایش خونریزی‌های درونی بدون اینکه صاحب متوجه شود همراه است، و با اینکار سیستم بدنی سگ را به هم ریخته و باعث مرگ تدریجی سگ شود.
  • برخی تومور‌های سرطانی در سگ گلدن سایزی بزرگتر از حد متوسط دارند. این تومورها در صورت اینکه هنوز به مراحل حساس نرسیده باشد، با عمل جراحی برطرف شده و خطر از حیوان دور می‌شود.

انواع تومورهای سرطانی در سگ های گلدن رتریور

  • تومور لینفوم یکی از رایج‌ترین نوع تومور بین سگ گلدن است، همچنین وجود گلبول‌های سفید در بدن جاندار زنده، امری بسیار حیاتی است. غده Lymphoma نوعی تومور سرطانی است که باعث می‌شود بدن گلبول‌هایی برای مبارزه با گلبول سفید ترشح کند. این سرطان در هرجایی ممکن است به وجود آید. اما سرطان لینفوم نوعی سرطان بسیار قابل درمان است که میزان موفقیت آن در سگ هایی که شیمی درمانی می‌شوند، بسیار عالی است.
  • Mast cell نوعی سرطان پوستی است. این تومور بهتر است که سریعا به وسیله جراحی از بدن جدا گردد، اما مشکل اینجاست که این تومور که در سطح پوست هم دیده می‌شود، مانند نوعی ضایعه پوستی با آن برخورد می‌شود و نشانه‌های سرطان از خود بروز نمی‌دهد. با این اوصاف نتیجه می‌گیریم که تمامی غدد و ضایعات پوستی باید آزمایش شوند تا خطری دوست شما را تهدید نکند.

7. نفخ

نفخ معمولا در سگ‌هایی ایجاد می‌گردد که سینه‌ای عمیق و باریک دارند. پس با این تعریف نتیجه می‌گیریم که سگ گلدن به شدت مستعد بیماری نفخ است. وقتی سگ نفخ می‌کند، معده به سمت خود می‌پیچد و پر از گاز می‌شود. پیچش باعث قطع خون رسانی به معده و گاهی طحال می‌گردد. در صورت عدم درمان، این بیماری به سرعت کشنده است. گاهی دیده شده که از ابتدای درد تا از هوش رفتن سگ کمتر از 30 دقیقه طول کشیده است. پس حتما در صورت مشاهده افزایش حجم معده در مدت زمان کم، حتما سگ را به نزدیکترین کلینیک حیوانات ببرید.

مشکلات استخوان و مفاصل در سگ های گلدن رتریور

8. مشکلات استخوان و مفاصل

مشکلات عضلانی و استخوانی در هر موجودی وجود دارد پس این فقط مختص سگ شما نیست. معمولا مشکلات عضلانی و استخوانی با درد زیاد همراه است و بنظر طاقت فرسا محسوب می‌شود. اما بخاطر داشته باشید که تمامی بیماری‌های عضلانی و استخوانی باید ریشه‌یابی و درمان شوند.

در سگ های گلدن رتریور معمولا هر دو لگن و آرنج در معرض خطر Dysplasia هستند و این یک بیماری ارثی برای این نژاد است و باعث رشد نامناسب مفاصل و در نتیجه آرتریت می‌شود. سفتی شدید در قسمت آرنج یا باسن می‌تواند در سن بالغ برای گلدن‌ها مشکل‌ساز شود. از جمله نشانه‌های این بیماری در سگ گلدن رتریور اینست که سگ نمی‌تواند درست دراز بکشد، و یا وقتی دراز کشید به سرعت نمی‌تواند از جای خود بلند شود و این کار برای اون در هر سنی مشکل است.

در این مواقع می‌بایست با مراجعه دامپزشک و تصویر برداری با اشعه ایکس موضع درد را مشخص نمایید و با جراحی این ضایعه را برطرف نماید. نکته بسیار مهم این است که همیشه مشکل از عضلات و استخوان‌ها نیست و گاهی سگ گلدن به علت چاقی و وزن بالا قادر به تحرک جابجایی به صورت فوری نیست.

9. مشکلات کبدی

بیماری کبدی در سگ های گلدن رتریور بسیار شایع‌تر از نژادهای دیگر است. به علت نوع سیستم بدنی سگ گلدن، خون به جای اینکه مستقیما در کبد به چرخش در بیاید، در اطراف آن می‌چرخد و این باعث میگردد علاوه برمشکلات ثانویه، خون به خوبی به کبد نرسد و کبد را از جریان خونی که برای رشد و عملکرد مناسب نیاز دارد محروم می‌کند.

اگر قصد دارید که مطمئن شوید که دوست شما این مشکل را ندارد، حتما در هنگام آزمایش، مطمئن شوید دامپزشک کبد حیوان را هم بررسی کند و سلامت آن را تایید کند. از جمله عواملی که در صورت مشکلات کبدی به وجود خواهد آمد، تشنج و بیهوشی سگ به تکرار است.

بیماری دیابت سگ های گلدن رتریور10. دیابت شیرین

دیابت از جمله بیماری های رایج در سگ گلدن رتریور است. البته این بیماری فقط مخصوص گلدن‌ها نیست و برای همه سگ‌ها ممکن است رخ‌دهد، اما شیوع این بیماری در گلدن‌‌ها بسیار بیشتر از حد متوسط و اعتدال است. سگ‌های مبتلا به دیابت قادر به تنظیم قند خون خود نیستند و نیاز دارند روزانه قند خون آنها توسط انسولین مخصوص تنظیم گردد. این بیماری یک بیماری جدی است و لازم است هرچه زودتر تشخیص داده شده و درمان گردد.

از جمله علائم بیماری دیابت در سگ های گلدن رتریور افزایش خوردن و آشامیدن، ادرار کردن و همچنین کاهش وزن است. اگر هرکدام از این علائم را در سگ خود می‌بینید، حتما این موارد رو با دامپزشک خود در میان قرار دهید تا او بتواند شما را راهنمایی کند. به هیچ عنوان این موارد رو پشت گوش نیندازید، چرا که ممکن است این عوامل ریشه و عوامل بیماری‌های دیگر نیز باشد.

پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله علت و درمان غذا نخوردن سگ ها را مطالعه کنید.

11. بیماری قلبی

درصد کمی از گلدن رتریورها، یک بیماری قلبی به نام تنگی آئورت را به ارث می برند. این بیماری باعث تنگ شدن رگ‌های خروجی قلب شده و باعث می‌گردد که قلب برای پمپاژ خون کافی بیشتر کار کند. اگر شما فکری برای این اوضاع نکنید و با دامپزشک مشورت مربوطه همفکری نداشته باشید؛ ممکن است در مواقعی که تحرک و بازیگوشی سگ بالا برود باعث مشکل در تنفس، سرفه و یا بیهوشی شود. این مشکل اگر ادامه پیدا کند در دراز مدت، باعث کاهش سرعت رشد می‌شود.

در صورتی که مشاهده کردید که سگ  در هنگام دویدن و تحرک پس از چند دقیقه آرام و بی‌حرکت شد، حتما این مشکل را با دامپزشک در میان بگذارید.

علائم حساسیت در سگ گلدن12. آلرژی

بیماری آلرژی در انسان باعث ایجاد سوزش چشم‌ها، عطسه و سرفه می‌گردد، اما بیماری حساسیت و آلرژی در سگ‌های گلدن رتریور خود را به صورت خارش نشان می‌دهد. آلرژی معمولاً در پاها، شکم، چین‌های پوست و گوش‌ها بیشتر تحت حیوان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگر بر حسب تجربه بخواهیم بیان کنیم، به این نکته باید اشاره کنیم که علائم آلرژی و حساسیت به هرماده و غذایی از یک الی سه سالگی شروع می‌شود و هرساله با افزایش سن در صورت تحریک‌پذیری مجدد افزایش می‌یابد.

لیسیدن پنجه‌ها، مالیدن صورت و عفونت های مکرر گوش شایع‌ترین علائم آلرژی و حساسیت هستند. البته داروهای مخصوصی برای رفع و کنترل آلرژی وجود دارد که می‌تواند در آرامش سگ به آنها کمک کند. اما به این نکته دقت کنید که شنا، رشد موهای گوش، وجود جرم و برخی از موارد دیگر باعث خارش در قسمت گوش سگ خواهد شد که نباید برای همه‌ی این موارد را از داروهای آلرژی و حساسیت استفاده نمایید. پس لازم است که حتما با دامپزشک برای رفع مشکل دوست خود مشورت کنید.

3. چاقی و اضافه وزن بالا در سگ های طلایی13. بیماری صرع

سه نوع تشنج در سگ‌ها وجود دارد؛ تشنج واکنشی، تشنج ثانویه و تشنج به دلیل صرع

تشنج واکنشی، همانطور که از نام آن پیداست، از واکنش مغز نسبت به یک مواد، غذا، قند خون پایین، نارسایی اندام‌ها و یا عاملی رخ داده است. تشنج ثانویه، نتیجه تومور مغزی و یا ضربه محکم به سر است. اما اگر هیچ کدام از این دو عامل رخ نداد و دوست عزیز شما دچار تشنج ناگهانی شد، نشانه‌ی صرع می‌باشد.

بیماری صرع در سگ های گلدن رتریور یک عامل ارثی است و این سگ ها به ندرت دچار این بیماری می‌شوند. نشانه‌های تشنج به دلیل صرع از شش ماهگی تا سه سالگی شروع می‌شود. نگران نباشید! معمولا بیماری صرع با داروهای مادام‌العمر کنترل می‌شوند. حتما و در اولین فرصت سگ خود را به یک دامپزشک نشان دهید تا عامل این اتفاق ریشه‌یابی شود.

*** توجه کنید که اگر سگ شما دچار تشنج شد، با احتیاط از آسیب رساندن او به خود جلوگیری کنید. اما مراقب باشید که دست خود را نزدیک دهان سگ نزدیک نکنید، شما نمی‌توانید دهان و سر سگ را در این مواقع کنترل کنید و ممکن است ناخواسته شما را گاز بگیرند. (البته باید ذکر کرد که این حیوانات در این لحظات، کنترلشان دست خودشان نیست و در صورت گاز گرفتن شما، سعی کنید گله‌ای از او نداشته باشید) سپس سریعا به اورژانس حیوانات خبر دهید و یا او را سریعا دامپزشکی برسانید.

مشکلات چشم و قرینه در سگ های طلایی

14. مشکلات چشم و قرینه

یکی از مهم‌ترین ارکان زندگی هرشخص چشمان او محسوب می‌گردد. این امر برای حیوانات هم مستثنی نیست. متاسفانه سگ گلدن می‌تواند چندین بیماری چشمی را به ارث ببرد و یا اینکه اینکه این بیمار‌ی‌ها را ایجاد کند. شما می‌بایست سریعا جهت رفع این بیماری اقدام نمایید در صورت عدم اقدام، ممکن است باعث کوری و نابینایی سگ شود که این امر برای سگ بسیار دردناک خواهد بود و ممکن است باعث مرگ زودرس سگ شود.

آب مروارید یکی از بیماری های رایج در سگ های گلدن رتریور مسن است. در صورتی که آب مروارید چشم‌های سگ درمان نشود، باعث مات‌شدن قرینه شده و کم‌کم بینایی سگ کاهش پیدا می‌کند. البته اگر به موقع اقدام نمایید، یک جراحی و ترمیم ساده باعث برداشتن ضایعه شده و چشم سگ زیبایی خود را بدست می‌آورد.

Distichiasis نامی نوعی از عارضه چشمی است که در این موارد موهای زائدی داخل چشم رشد می‌کند و باعث اذیت‌شدن سطح چشم می‌گردد. این عمل در دراز مدت باعث فشار شدید به قرینه و آسیب به چشم سگ خواهد شد. و در صورت عدم درمان باعث زخم شدن قرنیه شده و نابینایی به مرور زمان را به همراه خواهد داشت. پیشنهاد میکنیم برای مشاهده قیمت و خرید انواع لوازم سلامت چشم و گوش سگ روی لینک مشخص شده کلیک کنید.


جمع بندی و سخن پایانی

در پایان امیدواریم که این مقاله رضایت شما را جلب کرده باشید. نظرات خود را در رابطه با این مقاله با ما به اشتراک بگذارید تا بتوانیم روزانه محتواهای بهتری برای شما تولید کنیم. با کمال احترام خواهشمندیم که برای داشتن جامعه‌ای سالم‌تر اگر دوستان و آشنایان شما دارای سگ خانگی هستند، حتما این مقاله را از طریق راه‌های ارتباطی زیر با آنها به اشتراک قرار دهید تا آنها هم بتوانند از محتوای خوب این مقاله بهره ببرند.

5/5 (1 نظر)

12 نظر در “بیماری های سگ گلدن رتریور

  1. مبینا صدقی گفت:

    سلام
    کاش این مقاله شما رو یک ماه پیش میخوندم
    سگ من هفته پیش یهو تشنج کردش و من نمیدونستم باید چی کار کنم
    فک کردم خودش خوب میشه ولی دست دست من باعث شدش که من رفیقم رو از دست بدم
    همش سر این بود که یه آجر یک ماه پبش افتاده بود روی سرش

    1. مسئول فروشگاه گفت:

      این اتفاق واقعا دردناک است. امیدواریم که زودتر این ضایعه ناگوار رو فراموش کنید.
      نمیشه گفت که به دنبال یک دوست دیگر بروید چونکه جای خالی دوست رو هیج دوست دیگه‌ای نمیتونه پرکنه

  2. حبیب زاده گفت:

    درود و وقت بخیر
    سگ من به برخی از شامپوها حساسیت داره
    واقعا پوست اذیت میشه و قرمز شدید
    شما شامپو ضد حساسیت خوب چی پیشنهاد دارید!

    1. علی زنده پور گفت:

      من از شامپو پرسا برای حساسیت سگ استفاده کردم
      خداروشکر جواب دادش

  3. مسئول فروشگاه گفت:

    سلام
    شامپوهای ضدحساسیت بسیاری در سایت موجود هستش میتونید به بخش شامپوهای سگ مراجعه کنید و در انجا تنوع بالایی از شامپوهای ضدحساسیت رو مشاهده خواهید کرد.

  4. حسین کمالی گفت:

    گلدن من سه ماش بودش از طبقه اول افتاد پایین
    دندونش شکست واقعا درد داشت
    از اون به بعد کج شد کامل دندوناش
    تا اینکه عمل کردیم خیلی اذیت شدیم سر غذا دادن بهش
    مراقب باشید شما هم
    خواستم این تجربه رو با شما اشتراک بزارم

    1. مسئول فروشگاه گفت:

      با سلام
      بابت این اتفاق تلخ بسیار متاسفیم
      به هرحال ممنون که این تجربه مفید رو با ما به اشتراک گذاشتید

  5. حسین احمدی گفت:

    چند وقتی هستش که سگ من گیج میزنه
    داره راه میره
    یهو میره تو دیوار
    به نظر شما مشکلش چی میتونه باشه
    میترسم دکتر ببرمش

    1. مسئول فروشگاه گفت:

      سلام
      حتما و سریعا این مشکل رو با دامپزشک در میون بزارید
      ما در این مواقع تجویز خاصی نمیکنیم و فقط بعضی از نشونه های بیماری‌های سگ رو نوشتیم
      خواهشا سریعا به دامپزشک مراجعه بفرمایید

  6. ناهید خزیراوی گفت:

    گلدن دستشویی میکنه زوزه میکشه
    مشکل از کجا میتونه باشه؟
    ممنون میشم راهنمایی بفرمایید

    1. مسئول فروشگاه گفت:

      سلام و درود خدمت شما
      این مشکل ممکن است دلایل متفاوتی کثل مشکل سیستم دفعی وجود داشته باشه
      لطفا برای رفع مشکل سگ سریعا به دامپزشک مراجعه بفرمایید

  7. محمد گفت:

    سلام من یه گلدن دارم که جدیدا به حرکت ناگهانی عکس العمل نشون نمیده
    تو چشمش هم نگاه می‌کنم چیز خاصی نمیبینم
    غذاش رو هم به موقع میدم ولی به شدت نگرانم
    نمیدونم چیه
    کسی تجربه خاصی در اینباره داره؟؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *